Gdzie można się ubezpieczyć zdrowotnie w Polsce?

Gdzie można się ubezpieczyć zdrowotnie w Polsce? Odpowiedź jest jednoznaczna: podstawowym miejscem ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce jest Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Zarówno pracownicy, przedsiębiorcy, jak i inne grupy społeczne są zobowiązane do opłacania składek zdrowotnych na rzecz NFZ, dzięki czemu mogą korzystać z publicznej opieki zdrowotnej i szeregu gwarantowanych świadczeń medycznych^[1].

Publiczne ubezpieczenie zdrowotne – gdzie i jak się ubezpieczyć?

System publicznego ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce opiera się na obowiązkowych składkach przekazywanych do NFZ. Każda osoba aktywna zawodowo, niezależnie od formy zatrudnienia czy prowadzenia działalności gospodarczej, zobowiązana jest do rejestracji i regularnego opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne^[1].

NFZ został wyznaczony przez ustawodawcę jako jedyna instytucja obsługująca publiczne ubezpieczenia zdrowotne. Oznacza to, że przystąpienie do ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce realizowane jest właśnie poprzez tę instytucję – nie ma alternatywnego publicznego podmiotu do wyboru^[1]. Składki mogą być przekazywane przez zakład pracy (dla pracownika) lub samodzielnie przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą.

Proces ten obejmuje również inne grupy, np. studentów, emerytów czy osoby bezrobotne. Każda taka osoba, w zależności od sytuacji życiowej, powinna zostać zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego przez odpowiedni podmiot (pracodawca, uczelnia, ZUS, urząd pracy)^[1].

Rodzaje składek zdrowotnych i nowe zasady na 2025 rok

Od 2025 roku w Polsce obowiązuje zmieniony mechanizm wyliczania składek zdrowotnych. Kluczowa zasada to uzależnienie wysokości składki od dochodów osoby ubezpieczonej. Składka zdrowotna dla osób zatrudnionych na etacie lub na skali podatkowej wynosi 9% podstawy wymiaru składek, natomiast w przypadku podatku liniowego stawka spada do 4,9%^[3].

Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych zapłacą od 2025 roku ok. 314,96 zł miesięcznie (9% z 75% minimalnego wynagrodzenia wynoszącego 4666 zł). System ma uproszczone zasady – już nie od przychodu, lecz od specjalnie wyliczonej podstawy, co oznacza stabilizację i przewidywalność kosztów^[2][3].

Ważną zmianą jest wyłączenie z podstawy oskładkowania przychodów ze sprzedaży środków trwałych oraz wartości niematerialnych. To uproszczenie rozliczeń oraz zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorców^[3].

Kto podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego?

Obowiązkowi opłacania składek zdrowotnych do NFZ podlegają zarówno pracownicy zatrudnieni na umowie o pracę, przedsiębiorcy, rolnicy, osoby prowadzące działalność gospodarczą, jak i wybrane inne grupy społeczne, m.in. studenci, emeryci czy osoby bezrobotne, które rejestrują się w urzędach pracy^[1].

Podstawą do zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce jest uregulowany status zawodowy lub społeczny. Każda zmiana sytuacji życiowej (np. rozpoczęcie pracy, zakończenie działalności, uzyskanie statusu studenta czy emeryta) wymaga aktualizacji zgłoszenia w systemie NFZ.

Proces opłacania składek zdrowotnych

System składkowy funkcjonuje w cyklu miesięcznym. Pracodawcy zgłaszają pracowników oraz odprowadzają za nich składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), który następnie przekazuje środki do NFZ. Osoby prowadzące działalność gospodarczą odpowiadają samodzielnie za regularne wyliczenie oraz przelew składek na wyznaczone konto.

W 2025 roku przedsiębiorcy będą płacić stawki uproszczone – 9% z ustalonej podstawy, a dla podatku liniowego istnieje preferencyjna stawka 4,9%. Wysokość składki dla przeważającej części przedsiębiorców będzie oscylować wokół 314,96 zł miesięcznie^[2][3].

Zmiany legislacyjne zapewniają także, że przedsiębiorcy nie muszą już uwzględniać w rozliczeniach przychodów ze sprzedaży środków trwałych, co ogranicza biurokrację^[3].

Korzyści i zakres publicznego ubezpieczenia zdrowotnego

Publiczne ubezpieczenie zdrowotne w Polsce gwarantuje dostęp do szerokiego katalogu świadczeń zdrowotnych, takich jak leczenie ambulatoryjne, hospitalizacja, zabiegi, refundacja leków i wybranych terapii. W 2025 roku zostaną dołączone kolejne procedury oraz terapie, które dotychczas były dostępne wyłącznie w sektorze prywatnym^[1].

Dzięki zmianom legislacyjnym i nowym zasadom składkowym 93% przedsiębiorców PIT zyska prostsze i bardziej przejrzyste rozliczenia, przy jednoczesnym zwiększeniu stabilności finansowej systemu ochrony zdrowia^[2].

System NFZ pozostaje filarem publicznego ubezpieczenia zdrowotnego, zapewniającym Polakom lepszy dostęp do opieki medycznej oraz ochronę przed ryzykiem finansowym związanym z kosztami leczenia.

Podsumowanie

W Polsce miejscem, gdzie można się ubezpieczyć zdrowotnie, jest Narodowy Fundusz Zdrowia. Obowiązek składkowy dotyczy wszystkich kluczowych grup społecznych, a od 2025 roku osoby ubezpieczone rozliczają wysokość składki głównie w oparciu o osiągane dochody^[1][2][3].

Zmiany mają na celu uproszczenie procedur i poprawę dostępności świadczeń. Przedsiębiorcy i osoby indywidualne mogą korzystać z szerokiego katalogu świadczeń, a system rozliczeniowy został zreformowany tak, by był bardziej przejrzysty oraz sprawiedliwy. Dostęp do ubezpieczenia zdrowotnego jest elementem bezpieczeństwa socjalnego w Polsce i podstawą korzystania z publicznych usług zdrowotnych.

Źródła:

1. https://gsu.pl/zmiany-w-ubezpieczeniach-zdrowotnych-w-polsce-w-2025-co-musisz-wiedziec/
2. https://www.gov.pl/web/finanse/zalozenia-planowanych-zmian-w-skladce-zdrowotnej-przedsiebiorcow
3. https://www.inforlex.pl/dok/tresc,FOB0000000000006860412,Skladka-zdrowotna-2025-Kto-skorzysta-na-zmianach.html