Cesarskie cięcie jest chirurgicznym sposobem rozwiązania ciąży, stosowanym gdy poród siłami natury jest niemożliwy lub zagraża zdrowiu matki albo dziecka [1][2]. W praktyce uzyskanie cesarskiego cięcia jest możliwe przy spełnieniu określonych wskazań medycznych lub na życzenie pacjentki, jednak każda decyzja poparta jest analizą stanu zdrowia oraz obowiązującymi procedurami [1][2][4]. W Polskich szpitalach zabieg ten stanowi nawet 43% wszystkich porodów, co znacząco przekracza rekomendacje WHO [2][5].
Co to jest cesarskie cięcie?
Cesarskie cięcie polega na rozcięciu powłok brzusznych i macicy, by umożliwić wydobycie dziecka. Technika ta obejmuje nacięcie skóry, tkanek podskórnych, rozwarstwienie mięśni (bez ich cięcia), rozchylenie otrzewnej i precyzyjne nacięcie ściany macicy [3][4]. Najczęściej stosowane jest znieczulenie podpajęczynówkowe lub zewnątrzoponowe, a w trybach nagłych możliwe jest zastosowanie znieczulenia ogólnego [1][2]. W klasycznym zabiegu stosuje się poprzeczne nacięcie Pfannenstiela – wykonane kilka centymetrów powyżej spojenia łonowego o długości ok. 15 cm [3].
Kiedy należy wykonać cesarskie cięcie? Wskazania
Podstawą decyzji o cesarskim cięciu są jednoznaczne wskazania medyczne lub życzenie matki. Najczęstsze przesłanki obejmują:
- nieprawidłowe położenie płodu
- zagrożenie życia, zdrowia matki lub dziecka
- poważne powikłania przebiegu ciąży
- wcześniejsze przebyte cesarskie cięcie
- trudności lub przeciwwskazania do porodu naturalnego
- wyraźnie wyrażone życzenie matki – tzw. cesarskie cięcie na życzenie [1][2][4]
Aktualnie częstość wykonywania zabiegu znacznie przekracza zalecenia WHO. Organizacja ta rekomenduje, by odsetek cesarskich cięć nie przekraczał 15% porodów, jednak w Polsce wartości sięgają 43% [2][5].
Proces uzyskania cesarskiego cięcia: krok po kroku
By uzyskać cesarskie cięcie, pacjentka powinna zgłosić wszystkie czynniki ryzyka oraz omówić ze swoim lekarzem prowadzącym wszelkie wątpliwości. Procedura dzieli się na planowe i nagłe przypadki:
- W przypadku planowego zabiegu pacjentka jest szczegółowo kwalifikowana przez lekarza ginekologa na podstawie stanu zdrowia, dokumentacji medycznej oraz wskazań [1][2].
- W sytuacjach nagłych decyzja podejmowana jest równocześnie przez kilkuosobowy zespół medyczny kierując się bezpieczeństwem matki i dziecka [4].
Możliwość wykonania cesarskiego cięcia na życzenie jest ograniczona przepisami i nie zawsze gwarantuje przyjęcie wniosku pacjentki, każdą sytuację rozpatruje lekarz specjalista na podstawie indywidualnych uwarunkowań zdrowotnych i obowiązujących wytycznych [1][2][4].
Jak wygląda przygotowanie do cesarskiego cięcia?
Przygotowanie pacjentki do zabiegu obejmuje:
- wprowadzenie znieczulenia (najczęściej podpajęczynówkowego lub zewnątrzoponowego)
- ustawienie pacjentki w odpowiedniej pozycji (z lekkim przechyleniem na bok o 15°, by przeciwdziałać niedociśnieniu)
- założenie cewnika i opróżnienie pęcherza moczowego
- dezynfekcję pola operacyjnego, stosowanie środków antyseptycznych
- podanie profilaktycznych antybiotyków w celu minimalizacji ryzyka infekcji [3][4]
Prawidłowa technika chirurgiczna oraz rygorystyczne przestrzeganie zasad aseptyki są kluczowe dla bezpieczeństwa matki i dziecka [3][4].
Sam zabieg – przebieg cesarskiego cięcia
Po przygotowaniu pacjentki chirurg przeprowadza kilkuetapowy zabieg:
- Nacięcie skóry (najczęściej Pfannenstiela lub Joela-Cohena)
- Rozcięcie tkanki podskórnej oraz rozwarstwienie mięśni brzucha bez ich przecinania
- Ostrożne rozwarstwienie otrzewnej i uwidocznienie ściany macicy
- Nacięcie macicy i szybkie wydobycie dziecka
- Kontrola hemostazy i zszycie kolejnych warstw tkanek [3][4]
Zgodnie z aktualną wiedzą medyczną skuteczność i bezpieczeństwo zabiegu zależą od odpowiedniego przygotowania, techniki cięcia, znieczulenia oraz wdrożenia profilaktyki zakażeń [3][4]. Cała procedura prowadzona jest z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa dla matki i dziecka.
Czy można „załatwić” cesarskie cięcie na życzenie?
Możliwość wykonania cesarskiego cięcia na życzenie istnieje formalnie, jednak każdorazowo decyzja należy do lekarza i zespołu medycznego. W praktyce uznaje się, że autonomiczne życzenie kobiety może być brane pod uwagę, ale najważniejsze są przesłanki medyczne oraz obowiązujące zalecenia towarzystw naukowych [1][2][4]. Lekarz obowiązany jest wyjaśnić wszelkie aspekty, potencjalne powikłania oraz różnice względem porodu drogami natury, a także ocenić ewentualne przeciwwskazania [2][4].
W polskich realiach cesarskie cięcie na życzenie wykonuje się rzadziej niż wynika to z opinii społecznej; większość zabiegów wynika ze wskazań medycznych [2].
Podsumowanie: Jak uzyskać cesarskie cięcie?
Aby uzyskać cesarskie cięcie konieczne jest spełnienie ustalonych kryteriów medycznych lub uzyskanie zgody lekarza na życzenie, po szczegółowym omówieniu wszystkich za i przeciw [1][2][4]. Każda decyzja poparta jest analizą stanu zdrowia, historią położniczą i obowiązującymi wytycznymi. Proces przygotowania i przeprowadzenia zabiegu wymaga współpracy pacjentki z zespołem medycznym oraz zastosowania rygorystycznych procedur chirurgicznych i profilaktycznych, które zapewniają maksymalne bezpieczeństwo zarówno matce, jak i dziecku [3][4].
Źródła:
- [1] https://www.testdna.pl/porod/cesarskie-ciecie-jak-przebiega-planowane-ciecie-i-na-zyczenie/
- [2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Cięcie_cesarskie
- [3] https://mamaginekolog.pl/ciaza-i-porod/cesarskie-ciecie-bez-tajemnic/
- [4] https://teachmeobgyn.com/pl/praca/dostawa/cesarskie-ciecie/
- [5] https://www.ginekologiaipoloznictwo.com/articles/cesarean–section—-what–is–method–that–in–principlewe–operate.pdf

HelloMom.pl to portal dla kobiet, które szukają więcej niż porad – pragną autentycznego wsparcia i przestrzeni, w której macierzyństwo ma wiele twarzy. Tworzymy treści z sercem i doświadczeniem, łącząc codzienne pytania z merytorycznymi odpowiedziami. Dla mam, które chcą więcej – z głową, z czułością, po swojemu.
