Przeziębienie matki karmiącej to częsta sytuacja kliniczna wymagająca specjalnego podejścia terapeutycznego – wybór leków musi uwzględniać bezpieczeństwo niemowlęcia oraz minimalizację przenikania substancji czynnych do mleka matki [1][2][4].
Bezpieczne leczenie przeziębienia u matki karmiącej
Najważniejsze jest stosowanie leków bezpiecznych podczas karmienia piersią. Do takich substancji należą paracetamol i ibuprofen, uznane za leki pierwszego wyboru w leczeniu gorączki i bólu w trakcie laktacji ze względu na minimalne przenikanie do mleka i wysoki profil bezpieczeństwa [1][2][4]. Obie substancje nie wykazują toksycznego działania na dziecko karmione piersią i są szeroko rekomendowane w terapii objawów przeziębienia.
Na kaszel suchy zaleca się dekstrometorfan, którego obecność w mleku matki stanowi zaledwie 0,04-0,07% dawki stosowanej przez matkę. Badania pokazują, że u niektórych niemowląt lek nie występuje w ogóle w organizmie po ekspozycji przez mleko [3][4]. W przypadku kaszlu mokrego można rozważyć acetylocysteinę, jednak jej stosowanie zawsze należy skonsultować z lekarzem [4].
Lokalnie w bólu gardła bezpieczne są tabletki do ssania z flurbiprofenem oraz produkty zawierające propolis czy płukanki z rumianku. Popularność tych preparatów wynika z ich miejscowego działania, niewielkiego przenikania do mleka i potwierdzonego bezpieczeństwa stosowania [3]. Leki o prostym składzie i dobrze udokumentowanym profilu bezpieczeństwa powinny być zawsze preferowane w leczeniu przeziębienia u matek karmiących [4].
Leki zakazane i niezalecane podczas karmienia piersią
Zdecydowanie powinno się unikać kodeiny podczas laktacji. Substancja ta powoduje niepożądane działanie u niemowlęcia, a jej skuteczność w leczeniu przeziębienia jest niska. Kodeina może być zastosowana wyłącznie w szczególnych przypadkach i za wyraźnym zaleceniem lekarza, z zachowaniem odpowiedniego odstępu czasowego między zażyciem leku a karmieniem [4].
Niewskazane jest stosowanie preparatów zawierających wiele substancji czynnych oraz leków o nieznanym profilu bezpieczeństwa dla niemowląt karmionych piersią [4]. Należy zawsze zwracać uwagę na etykietę i konsultować terapię z lekarzem lub farmaceutą.
Jakie procesy decydują o bezpieczeństwie leku podczas karmienia?
Bezpieczeństwo farmakoterapii w czasie laktacji wynika głównie z procesu przenikania substancji do mleka matki oraz rozkładu i aktywności leku w organizmie dziecka. Paracetamol niemal nie przedostaje się do mleka, a ibuprofen tylko w minimalnych ilościach, co gwarantuje niski poziom ekspozycji niemowlęcia na działanie tych leków [1][2]. Dekstrometorfan hamuje odruch kaszlu i nie powoduje efektów ubocznych w badaniach nad karmionymi dziećmi [3]. Flurbiprofen, używany jako tabletki do ssania, praktycznie nie występuje w mleku [3].
Z kolei liczne substancje ziołowe (jak rumianek czy propolis) zostały uznane za bezpieczne i nie wywołują działań niepożądanych u niemowląt na ogół zdrowych [3].
Praktyczne zasady leczenia przeziębienia u matki karmiącej
Objawowe leczenie przeziębienia obejmuje przede wszystkim łagodzenie gorączki, bólu, kataru i kaszlu. Wybrane leki i preparaty powinny być zawsze stosowane w najniższej skutecznej dawce i możliwie przez najkrótszy czas [1][2].
W przypadkach, gdy dziecko jest noworodkiem, wcześniakiem lub ma niską masę urodzeniową, a także jeśli matka choruje przewlekle, każdorazowo zaleca się konsultację lekarską przed rozpoczęciem terapii farmakologicznej [2][4].
Naturalne i wspomagające metody leczenia
W ramach leczenia uzupełniającego warto rozważyć ziołowe preparaty na gardło, szczególnie płukanki z rumianku, których łagodzące działanie jest potwierdzone i bezpieczne [3]. Domowe sposoby mogą być skutecznym wsparciem leczenia farmakologicznego, o ile nie zastępują interwencji medycznej w ostrzejszych przypadkach.
Ważnym elementem profilaktyki pozostaje higiena rąk, unikanie kontaktu z osobami zakażonymi oraz dbałość o właściwy odpoczynek, nawodnienie i zbilansowaną dietę, co ułatwia powrót do zdrowia i minimalizuje ryzyko powikłań [2].
Podsumowanie: które leki na przeziębienie są bezpieczne w trakcie karmienia piersią?
Do leków bezpiecznych dla matki karmiącej należą paracetamol, ibuprofen, dekstrometorfan, miejscowe środki z flurbiprofenem, a także preparaty ziołowe zawierające rumianek lub propolis [1][2][3][4]. Stosowanie każdego leku powinno być poprzedzone wnikliwą analizą składu i oceną stosunku korzyści do ryzyka, szczególnie w odniesieniu do zdrowia niemowlęcia.
Nie należy sięgać po kodeinę oraz inne leki o nieznanym profilu bezpieczeństwa, natomiast każda niepokojąca sytuacja kliniczna wymaga konsultacji lekarskiej [4]. Właściwy wybór terapii farmakologicznej jest kluczowy dla zachowania zdrowia matki i dziecka.
Źródła:
- [1] https://kula-gabinet.pl/jakie-leki-na-przeziebienie-dla-matki-karmiacej-sa-bezpieczne
- [2] https://www.mustela.pl/blogs/news/przeziebienie-a-karmienie-piersia
- [3] https://aptekarz.pl/kobieta-karmiaca-leki-na-przeziebienie/
- [4] https://laktaceuta.pl/przeziebienie-a-karmienie-piersia/

HelloMom.pl to portal dla kobiet, które szukają więcej niż porad – pragną autentycznego wsparcia i przestrzeni, w której macierzyństwo ma wiele twarzy. Tworzymy treści z sercem i doświadczeniem, łącząc codzienne pytania z merytorycznymi odpowiedziami. Dla mam, które chcą więcej – z głową, z czułością, po swojemu.